Sınıflandırılması |
Yeryüzünde var olan canlıların sınıflandırılması olgusu çok eski çağlara kadar uzanmaktadır. XV-XVI yy. Yunan düşünürü Aristoteles'in yaptığı sınıflandırmaya göre canlılar iki ana gruptan oluşmakta idi: |
- Bitkiler alemi
- Bitkiler
- Algler (su yosunları)
- Mantarlar
- Prokaryotlar (çekirdeksiz hücreliler)
- Hayvanlar alemi
- Hayvanlar
- Protozoalar (amipler, terliksi hayvanlar vb)
|
Daha sonra prokaryotlar, bitkiler aleminden çıkarılarak yeni bir canlı alemi olarak kabul edildi, böylece üç alemli sistem oluşmuş oldu. Ayrım esas olarak canlıların hücre yapısına dayanıyordu. Çekirdek öncesi hücreler (prokaryotik) ve gerçek çekirdekli (eukaryotik) hücreler. Yeni durum şöyle idi: |
- Bitkiler alemi
- Bitkiler (Plantae)
- Algler (Algae)
- Mantarlar (Fungi)
- Hayvanlar alemi
- Hayvanlar (Animalia)
- Protozoa (amipler, terliksi hayvanlar vb.)
- Prokaryotlar (çekirdeksiz hücreliler: bakteriler, mavi-yeşil algler)
|
Yakın dönemdeki bilimsel gelişmeler ve canlıların hücre temelinde incelenmesi göstermiştir ki tek hücreli canlılar ne bitki ne de hayvan olarak düşünülebilir. Esas olarak canlılar arasındaki en temel ayrım "yüksek düzeyli" bitki ve hayvanlar arasında değil tek hücreli yaratıkların kendi aralarında olmaktadır. Bunlar arasındaki sınıflandırmaya bu yönüyle yüksek sınıflandırma da denebilir. Tek hücreliler kendi aralarında iki ayrı alem oluştururlar. Monera ve Protista. |
Diğer taraftan mantarların bitki olarak ele alınması da sadece onların tek bir noktada kökleri olmasına dayandırılıyordu. Oysa mantarlar çok farklı yapıda idiler. Mantarlarda da bitkilerdekine benzeyen bir kanal sistemi vardır ancak bu kanallarda bitkilerdeki gibi besleyici özsu değil protoplazmanın kendisi dolaşmaktadır. |
Daha da temel farklılık mantarların fotosentez yapmamalarındadır. Onlar besin kaynaklarına gömülü olarak yaşarlar. Beslenmeleri de emme yoluyla olur. Dünyamızdaki görevlerinin de genel anlamıyla ayrıştırıcılık olduğunu biliyoruz. |
Bu yeni yanlarıyla ele alındığında canlılar dünyasını beş alemli ve üç düzeyli bir sistem olarak görmek gerekmektedir. |