23 Nisan 1920 Büyük Millet Meclisi'nin açılış günüdür. Her 23
Nisan günü Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nı birlikte
kutlarız. Egemenlik yönetme yetkisidir. Ulusal egemenlik; yönetme
yetkisinin ulusta olmasıdır. Osmanlı imparatorluğu döneminde egemenlik padişahta
idi. Padişah ülkeyi dilediği gibi yönetirdi. İmparatorluğun son yıllarında
padişahlar rahatlarını düşündüler. Yurt bakımsız kaldı.
Ülke sorunları yüzüstü bırakıldı. Bu sırada Birinci Dünya
Savaşı başladı. Savaş 4 yıl sürdü. Bizimle birlikte olanlar savaşta yenildi.
Savaş kurallarına göre biz de yenilmiş sayıldık. Yurdumuz İngilizler,
Fransızlar, Yunanlılar, İtalyanlar tarafından paylaşıldı. Padişah ve yandaşları
ülkenin paylaştırılmasına ses çıkarmadılar.
Mustafa Kemal Paşa Ulusal Kurtuluş Savaşı'nı başlatmak için
İstanbul'dan Samsun'a 19 Mayıs 1919 günü geldi. Samsun'dan Amasya'ya,
oradan Erzurum'a ve Sivas'a gitti. Sivas ve Erzurum'da kongreler topladı.
Mustafa Kemal Paşa egemenliğin ulusta olduğuna inanıyordu. Bu inançla «Ulusu
yine ulusun gücü kurtaracaktır. Tek bir egemenlik vardır, o da ulusal
egemenliktir» diyordu. Yurdun dört bir yanından seçilip gelen temsilciler -
milletvekilleri - Ankara'da 23 Nisan 1920 günü toplandılar.İlk Büyük Millet Meclisi'nin toplandığı yapı Ankara'da Ulus Alan'ından istasyona
giden caddenin başındadır. Bugün Kurtuluş Savaşı Müzesi olan bu yapı tek
katlıdır. O yıllar ülkemiz yokluk yoksulluk içindeydi. Milletvekillerinin
oturduğu sıralar bir okuldan getirildi. Meclis gaz lambası ile aydınlanıyor,
soba ile ısınıyordu. Top seslerinin Ankara'da duyulduğu zamanlarda bile meclis
düzenli toplandı.Ulusal Kurtuluş Savaşımızla ilgili bütün kararlar bu mecliste
alındı. Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde ulusumuz dünyaya Ulusal Kurtuluş
Savaşı dersi verdi. Ezilen uluslara kurtuluş yolunu açtı. Bağımsızlık savaşının
öncüsü olan kurtuluş savaşımız yeryüzünün öteki uluslarına örnek oldu.
23 Nisan 1920 ilk Büyük Millet Meclisi'mizin toplandığı gündür.
23 Nisan, ulusun yönetme yetkisini kullanmaya başladığı gündür. Bu gün Milli Egemenlik Bayramı'mızdır.23 Nisan dünyada kutlanan ilk çocuk bayramıdır. Atatürk'ün Türk çocuklarına
armağan ettiği bu bayram şenliklerine son yıllarda yabancı ulusların çocukları
da katılmaya başlamıştır. Atatürk çocuklara çok değer verir, gezilerinde
okullara uğrar, ders dinler, sorular sorardı. «Bugünün küçükleri yarının
büyükleridir.» diyen Atatürk, yönetimin bayram süresince öğrencilere
bırakılması geleneğini başlattı. 23 Nisan'da yönetim birimleri seçimle gelen
kurullar bir süre çocuklara bırakılır. Bu güzel gelenek her yıl yinelenir. Her
23 Nisan'da yurdumuz bir bayram alanı olur. Çocuklar törenlerde konuşmalar
yaparlar, şiirler okurlar. Gece fener alayları düzenlenir.
23 Nisan Ulusal Egemenlik Bayramı egemenliğin ulusta olduğu
düşüncesinin kabul edildiği gündür. Çocuk bayramımızdır. Yarının büyükleri olan
çocukların bayramıdır.
23 NİSAN
23 Nisan 1920 günü Büyük Millet Meclisi Ankara'da
toplanarak ulusun egemenliğini ilan etmişti. O heyecanlı günü yaşamış olan bir
büyüğümüz şunları anlatıyor:
O gün, şimdiki Ulus Meydanında bir tabur piyade sıralanmıştı.
Askerlerin arkasında da Ankaralılar toplanmıştı.
Saat on dörtte, birkaç yüz kişilik bir kafile, başlarında
Mustafa Kemal olduğu halde Taşhan'a iniyordu. Bu bir avuç insan, yok edilmek
istenen bir ulusu kurtarmak için birleşmişlerdi. Hepsinin ümidi de Mustafa
Kemal'de idi.
Büyük Millet Meclisi olarak kullanılacak taş binanın
pencerelerine ufak bayraklar asılmıştı. Binada başka bir olağanüstü durum göze
çarpmıyordu. Sağdaki küçük kapıdan, önce Mustafa Kemal, mebuslar içeriye
girdiler. Bir koridoru geçtikten sonra sağdaki salona girdiler. Salonda tahta
bir kürsü tam kapının karşısına konmuştu. Oturmak için de okul sıraları
dizilmişti. Salonu ısıtmak için bir soba kurulmuştu. Sobada eğri büğrü bir kaç
boru yükseliyordu. Tavanda da bir gaz lambası sallanıyordu.
Herkes yerine oturunca, Sinop mebusu olan yaşlı bir zat
başkanlık kürsüsüne geldi. Meclisi açtı. Onun bu sırada yaptığı konuşma
heyecanla dinlendi.
Meclisin ertesi günkü toplantısında, Mustafa Kemal, Mondros
Mütarekesinden beri geçen olayları açıkladı. Bundan sonra Büyük Millet
Meclisi'nin hak ve yetkilerini belirten bir teklifi Meclise sundu. Bunun kabul
edilmesiyle Büyük Millet Meclisi yasama ve yürütme yetkilerini kazandı. O günkü
toplantıda Mustafa Kemal Birinci Başkan seçildi. Böylece Büyük Millet Meclisi
Başkanı oldu.
DOĞANKARDEŞ Dergisi'nden
KONUŞMA
SEVGİLİ ARKADAŞLAR
23 Nisan 1920, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açıldığı
gündür. Atatürk'ümüz 23 Nisan gününü, bayram yapalım diye biz çocuklara armağan
etmiştir.
Meclisimiz, Kurtuluş Savaşı'nın en ateşli günlerinde
açılmıştır. Birinci Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu'nun
içine düştüğü durumu, düşmanlarımızın yurdumuzu paylaşmak için topraklarımıza
nasıl üşüştüklerini ve Atatürk'ün Samsun'a, Amasya'ya, Erzurum'a ve Sivas'a
hangi zor şartlarda gittiğini hepiniz biliyorsunuz. Mustafa Kemal Atatürk,
düşmanı topraklarımızdan, ancak savaşarak atacağımıza inanıyordu. Bu nedenle
ülkemizin ileri gelenlerini bir meclis çatısı altında toplamak için var gücüyle
çalıştı. 23 Nisan 1920 günü Atatürk'ün bunu başardığını görüyoruz. Padişah
İstanbul'da milletin vekilleri ise Ankara'da idi. Artık padişahın hiçbir
etkinliği kalmamıştı. Çünkü bu millet, kendi egemenliğini, bir daha tek adamlara
kaptırmak niyetinde değildi. Bütün kararları meclis veriyor ve padişahı devreden
çıkarıyordu. Sonunda Kurtuluş Savaşımız kazanılmış, Milli Egemenlik ise
padişahın elinden alınıp, milletimize verilmişti.
Ulusal kelimesi
Ulus'tan türemiştir. Ulus, aynı zamanda Millet kelimesinin de karşılığıdır.
Aralarında dil, duygu, ülkü, gelenek ve görenek birliği olan insanlar
topluluğuna ulus, ya da millet diyoruz. Egemenlik ise; hakim olma, yönetme
gücünü elinde bulundurma anlamına gelir.
Öyleyse, Ulusal Egemenlik
sözlerinden şunları anlayabiliriz: Ulusu meydana getiren insanların, yönetme
yetkisini bütünüyle elinde bulundurmasıdır. Elbette ki, bir ulusu meydana
getiren bütün fertlerin yönetici olması düşünülemez. Ulus, yani millet yetkisini
vekilleri aracılığı ile kullanmaktadır. Kim bilir belki de, gelecekte
milletimiz, kendisine vekil olmak için bizlere de yetki verebilir.
Bu
büyük bayram, hepimize kutlu olsun!..
Ev ve Sınıf Etkinlikleri Antolojisi (Mehmet Vural)
ŞİİRLER
ÇOCUK BAYRAMI
Gelin çocuklar gelin!
Bayramımız var bugün.
23 Nisan için,
Kuralım şenlik, düğün...
El ele
tutuşarak,
Şarkılar söyleyelim,
Ellerimizde bayrak,
Sokak sokak
gezelim.
Çocuklarıyız, yarının
Büyük insanlarıyız,
Üstünde bu
vatanın
Hür, mesut ve kaygısız
Daima yaşayacağız.
Ali
PÜSKÜLLÜOĞLU
EGEMENLİK BAYRAMI
Egemen bir milletin,
Coştuğu bir gündür bu.
Yurduma hürriyetin,
Koştuğu bir gündür bu...
Başımızda
Atatürk,
Ülkümüz yüce Türklük,
Milletimin en büyük,
Sevdiği bir
gündür bu...
Seneler kutlu bana,
Aylar umutlu bana.
Her an haykırıyorum :
Türk'üm ne mutlu bana.
Cesaretim
candadır.
Şöhretim dört yandadır,
Benim bütün cevherim,
Nabzımdaki
kandadır.
Tarihten eski yaşım,
Harpte eğilmez başım,
Toplar can
yoldaşımdır,
Silahlar arkadaşım.
İzmir benim, Van benim
Şeref
benim, şan benim,
Kars, Erzurum, Erzincan,
Konya Ardahan benim.
Yurda nasıl doyarım?
Uğruna can koyarım,
Ona, bir yan bakanın,
Gözlerini oyarım.
Türk, dünyada bir tektir,
Milletlere
örnektir,
Türklüğün meşalesi
Asla sönmeyecektir.
Halil
SOYUER
BİZİM BAYRAMIMIZ
Bize gelen bizim bayram.
Yükseldi bak ünümüz,
Yirmi üç Nisan bizim
En şerefli günümüz.
Al bayrağı açalım,
Gel gidelim törene
Bin teşekkür bizlere,
Bu günleri verene.
Bizim için harcanan
Boşa gitmez bu emek
Çünkü her Türk çocuğu
Yirmi üç Nisan demek
İ. Hakkı SUNAT
23 NİSAN
23 Nisan...
Yurdu koruyan,
Yarını kuran,
Sen ol
çocuğum.
Eskiyi unut,
Yeni yolu tut,
Türklüğe umut,
Sen ol
çocuğum.
Bizi kurtaran,
Öndere inan,
Sözünü tutan,
Sen ol çocuğum.
Küçüksün bugün,
Yarın büyürsün
Her işte üstün
Sen ol
çocuğum.
Çalışıp öğren,
Her şeyi bilen
Yurduna güven
Sen ol
çocuğum.
Hasan Ali YÜCEL
HOŞ GELDİN 23 NİSAN
Günlerdir yolunu bekledik durduk.
Sen
geleceksin diye çiçek açtı,
Bahçelerdeki bütün ağaçlar.
Leylekler
yuvalarına döndü
Toprak ısındı, uyandı karıncalar.
Çoluk çocuk yollara
döküldü.
Bugün sevinç içindeyiz hepimiz,
Bayraklarla süsleniyor
balkonlar.
Caddelere taklar kuruluyor,
Bizim marşı çalıyor
bandolar.
Nasıl sevinmeyelim geldiğine?
Okulda bayram, evde bayram,
Sokakta bayram...
Hoş geldin, 23 Nisan!
Sana gözlerimizden
sevinç,
Bahçelerimizden bahar getirdik.
Bari hemen bitivermese bu
yolculuk.
Seni kucaklamaya geliyor bugün,
Köyler, şehirler dolusu
çocuk.
Ş. Enis REGÜ
23 NİSAN
Vatan tehlikedeydi; Atatürk karar verdi:
«Vatan
kurtaracak yine millettir» dedi.
Ankara'da bir Meclis toplayıp kurmak için,
Günlerce, haftalarca, çalıştı, için için.
İşte bugün kuruldu Büyük
Millet Meclisi,
Ankara'dan yükseldi Türk'ün gürleyen sesi.
Çocuklar!
bayram yapın, sevinin ve haykırın,
Engel denen her şeyi gücünüzle siz kırın!
Çocuklar bilin ki siz koca bir cihansınız.
Vatanın her yerinden fışkıran
volkansınız.
Doğan güneş sizindir yıldızla ay sizindir,
Artık vatan
sizindir, artık saray sizindir.
Ey gül yüzlü çocuklar, gülün, koşun, ileri,
Hayatta durak yoktur; ya ileri ya geri.
Coşkun bir rüzgar gibi ufukları
aşınız!
Göğsünüz kanasa da akmasın göz yaşınız!
Temiz olsun kalbiniz,
çelik olsun kolunuz!...
Şen olsun bayramınız, aydın olsun yolunuz!...
Neşenizle bu yurdu aydınlatın her zaman,
Sizindir bu ünlü gün, ünlü 23
Nisan.
23 NİSAN
Biz dünyaya gelmeden
Her yeri düşman almış.
Atatürk düşmanları,
Yurdumuzdan çıkarmış
23 Nisan günü
Meclis kuruldu diye,
Büyük bayram verilmiş
Çocuklara hediye.
Gülelim eğlenelim
Kutlayalım bayramı
Verelim hep el ele
Yükseltelim vatanı.
Melahat UĞURKAN
GÜZEL SÖZLER
*Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur.
*Ulusal egemenlik, ulusun namusudur, onurudur, şerefidir.
*Ulusal egemenlik öyle bir ışıktır ki, onun karşısında zincirler erir, taç ve tahtlar batar yok olur.
*Özgürlüğün de, eşitliğin de adaletin de dayanağı ulusal egemenliktir.