Kamuoyunda sağlıklı bir vergi bilincinin oluşturulması ve
toplumun tüm kesimlerine benimsetilmesi için 1990 yılından itibaren her yıl Mart
ayının son haftası "Vergi Haftası" olarak çeşitli etkinliklerle
kutlanmaktadır.
Vergi nedir?
Vergiyi kısaca devletin gerçek ve
tüzel kişilere yüklediği ekonomik yükümlülük, olarak açıklayabiliriz. Devletin
bizlere yani vatandaşlara yüklediği bu ekonomik yükümlülüğün asıl işlevi, devlet
harcamalarını karşılayarak yol, su, elektrik, sağlık gibi altyapı hizmetlerini
sağlayabilmektir. Vergi ödemenin en temel ilkelerinden biri, toplumsal sınıf
farkı tanımadan tüm vatandaşların bu görevi yerine
getirmeleridir.
Kim, ne kadar vergi öder?
Devletin belirlediği
vergileri öderken, vergi ödeyen kişilerin, kamu hizmetlerinden yararlanma düzeyi
kesinlikle göz önünde bulundurulmaz, bu tamamen kişilerin ödeme gücüyle orantılı
bir paylaşımdır. Yani, A ile B'nin devletten yararlandığı hizmetler kesinlikle
göz önünde bulundurulmamaktadır. Vergiler ödenirken devlet, sadece
vatandaşlarının gelir düzeyine bakar ve kişilerin ödeme gücüne bağlı olarak bir
ödeme sistemi geliştirir. A'nın aylık gelirinin B'den daha fazla olduğunu
düşünürsen A, B'ye oranla devlete daha fazla vergi
ödeyecektir.
Vergilendirmenin asıl işlevleri nelerdir?
Devlete
kaynak yaratarak, yatırım ve harcamalarını karşılanmasını sağlar. Büyümeye
katkıda bulunarak, gelir ve servet paylaşımını düzenler. Devletin sağlamakla
yükümlü olduğu sağlık, güvenlik gibi temel hizmetleri ve altyapı hizmetlerinin
gerçekleşmesini sağlar.
Vergi türleri nelerdir?
Vergiler,
dolaylı vergi ve dolaysız vergi olarak genel bir şekilde ikiye ayrılır.
Dolaylı vergi; kişilerin devletten bir hizmet almaları veya bir malı
satın almaları sonucunda meydana gelir. Örneğin; oturduğun semtin marketinden
aldığın çikolata ve meyve sularını alırken bile, devlete belli bir oranda vergi
ödersin. Bu vergileri, K.D.V. ve Tekel vergisi olarak da sayabilirsin.
Dolaysız vergi ise, ticaret ile uğraşanların kazandıklarından veya bir
iş yerinde ücretli olarak çalışan memur ve işçilerin ücret ve maaşlarından
kesilen vergidir. Bir örnek gerekirse, anne veya babanın çalıştığı iş yerlerini
düşünebilirsin. Devlet, anne ve babanın her ay aldığı maaşın belirli bir oranı
kadar vergi alır. Devlet, bu vergileri çalışan ve maaşı olan her vatandaşından
keser.
Vergi ödemenin yararları nelerdir?
Aynı ülkede yaşayan,
devletin sunduğu hizmetlerden yararlanan vatandaşlar olarak hepimizin devlete
vergi ödemesi gerekir. Bu ödediğimiz vergiler ile devlet bizlere çeşitli
olanaklar sağlamaktadır. Devlet, vatandaşlarının çok daha rahat yaşayabilmesi
için, biz vatandaşlardan aldığı vergiler ile halkına çeşitli kullanım olanakları
yaratır. Bu olanakları, eğitim aldığın okulu yaptırmak, kullandığın suyu veya
televizyon seyredebilmen için harcadığın elektriği evine getirmek olarak
sayabiliriz. Vergi ödemek, bir ülkede yaşayan her vatandaşın en kutsal
görevlerinden biridir. Devletin de bu vergilerden topladıklarıyla en iyi şekilde
hizmet sunması da, vatandaşlarına karşı yerine getirmesi gereken en önemli
görevlerden biridir.