Aralık ayının son günü gece yarısından sonra yeni bir yılın ilk
günü başlar. Ocak ayının birinci gününden Aralık ayının 31. günü gece yarısına
kadar geçen süreye bir yıl denir.
Dünyanın; biri
Güneş, öbürü kendi ekseni çevresinde olmak üzere iki türlü hareketi vardır.
Dünyanın Güneş çevresinde bir kez dolanması bir yılda tamamlanır. Bu hareketten
mevsimler oluşur. Dünyanın kendi çevresinde dönmesinden gece - gündüz meydana
gelir.
Dünyamız Güneş çevresindeki dolanımını 365 gün 6 saatte tamamlar. Her yıl 365
günden artan 6 saatler 4 yılda bir 24 saat, yani 1 gün eder. Bu bir gün 4 yılda
bir Şubat ayına eklenir. Böylelikle, 28 gün olan Şubat ayı 4 yılda bir 29 gün
olur. Buna artık yıl denir. 4'le bölünebilen yıllar artık yıldır.
Dünyamız Güneş çevresinde dolanırken yumurta biçiminde bir yol
izler. Bu yola dünyanın yörüngesi denir. Yerkürenin içinden geçip, kutupları
birleştirdiği varsayılan eksen dünyanın yörüngesine dik değildir. 23,5 derece
eğik durumdadır. Bu nedenle Dünya üzerindeki herhangi bir yere Güneşin ışınları
yıl boyu aynı eğimle gelmez. Yılın kimi zamanları ışınlar dik olarak gelir. Bu
yörelerde gündüzler uzun, havalar sıcak olur. Kimi zaman ışınlar eğik gelir. Bu
durumda da gündüzler kısa, havalar soğuk olur. Bu sıcaklık ayrımları mevsimleri
oluşturur. Bir yılda dört mevsim vardır.
Sonbahar
23 Eylül - 21 Aralık
Kış
21 Aralık - 21 Mart
İlkbahar
21 Mart - 21 Haziran
Yaz
21 Haziran - 23 Eylül
21 Mart ve 23 Eylül'de gece ile gündüz birbirine eşit
olur. 21 Aralık'ta en uzun gece, en kısa gündüz, 21 Haziran'da en uzun gündüz,
en kısa gece yaşanır.
İnsanlar tarihin ilk çağlarından beri olayları zaman içinde
kolaylıkla belirlemek için yılı aylara, ayları haftalara, haftaları günlere
bölmüşlerdir. Bu düzenlemeye takvim denir.
Her takvim önemli bir olayı başlangıç olarak almıştır. Örneğin;
Müslümanlar, peygamberimiz Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye göç olayını
takvim başı olarak kabul etmişlerdir. Buna göre düzenlenen takvime Hicri Takvim
denir.
Bugün dünyada genel olarak kullanılan takvim, İsa Peygamber'in
doğumunu başlangıç olarak alan Miladi Takvimdir. Bu takvimde İsa'nın doğumundan
önceki yıllara MÖ (Milattan Önce), sonraki yıllara da MS (Milattan Sonra) denir.
Geçmiş tarihler buna göre hesaplanır. Örneğin Büyük Roma İmparatorluğu'nun ikiye
bölünmesi MÖ 365 yılında olmuştur. Bu: Roma İmparatorluğu'nun İsa Peygamberin
doğumundan 365 yıl önce ikiye bölündüğünü belirtir. İstanbul'un İsa'nın
doğumundan 1453 yıl sonra Osmanlılar tarafından alındığını belirtir. Ancak
uygulamada MÖ'ler kullanılır. MS'ler ancak gerektiğinde kullanılır.
İnsanlar yaptıkları takvimlerde yılı 12 aya bölmüşlerdir. Bu 12
ayın 7 ayı 31 gün, 4 ayı 30 gün, Şubat ayı da 28 gün olarak hesaplanır. Her
mevsim 3 aydır. Bir ayda 4 hafta, bir yılda 52 hafta vardır.
Bir hafta 7 gün, bir gün de 24 saattir. Bir saat 60 dakikadır.
Saat zaman ölçüsü birimidir. Tarihlerin belirlenmesinde kolaylık sağlayan bir
başka zaman ölçüsü birimi de yüzyıldır. Yüz yıllık zaman parçasına yüzyıl (Asır)
denir. Çok eski olaylar kolaylık olsun diye yüzyıllarla belirlenir.
Yeni bir yıl başlarken : Biten yıl neler yaptığımızı, neler
öğrendiğimizi gözden geçiririz. Çevremize yararlı olup olmadığımızı, zamanımızı
iyi kullanıp kullanmadığımızı düşünürüz.
Her yeni yıl; yeni atılımlar, teni umutlar, kısaca yenilikler
yılıdır. İnsanlık her yeni yılda tarihini yeni başarılar, yeni buluşlar, her
alanda ilerlemelerle zenginleştirir.
Bizim de bu hızlı gidişe ayak uydurmamız, yeni yılda daha çok
çalışarak daha başarılı olmamız gerekir.
Her yeni yılda yakınlarımızın,
arkadaşlarımızın yeni yılını kutlarız. Yeni yılın başarılı, verimli olmasını
dileriz.
DÖRT MEVSİM MASALI
Bir zamanlar Toprak Ana, evinde yalnız yaşıyormuş. Yalnız yaşamak zormuş, bu
yüzden canı çok sıkılıyormuş. Bir gün kalkmış, gök kralına misafirliğe gitmiş.
Sarayın kapısına varınca, gürültüler, patırtılar duymuş. Kapıdaki nöbetçiye,
"bunların ne olduğunu" sormuş.
Nöbetçi:
? Ne olacak, demiş. Mevsim kardeşlerin gürültüsü. İkisi kız,
ikisi oğlan dört yaramaz çocuk var. Kavga edip duruyorlar.
Toprak Ana :
? Onları bana gönderin, demiş. Ben yalnızım, biraz da
benimle otursunlar.
Nöbetçi Toprak Ananın isteğini krala söylemiş. Kral da "Peki" demiş. Toprak
Ana bunun üzerine evine dönmüş, mevsim kardeşleri beklemeye başlamış.
Önce en küçük kardeş gelmiş. Pembe, beyaz saçlı, güzel bir çocukmuş. Toprak
Anaya :
? Benim adım İlkbahar, demiş. Size ufak bir armağan getirdim.
İlkbahar, çantasını açmış, çantasından tomurcuklanmış dallar, renk renk çiçek
demetleri, cıvıl cıvıl ötüşen kuşlar çıkarmış.
Çok geçmeden ikinci kardeş gelmiş. Tombul, kırmızı yanaklı bir kızmış. Adı da
Yaz'mış. Kardeşine :
? Haydi çekil bakalım, bak, ben geldim, demiş. Sonra po
da çantasından çilek, kiraz, şeftali, erik gibi meyveler çıkarmış, bunları
Toprak Anaya sunmuş.
Derken üçüncü kardeş gelmiş. Sarı sapsarı bir çocukmuş. Toprak Ana'ya :
?
Ben sonbaharım demiş. Yalnızlığı, sessizliği çok severim, demiş. Sonra da
kuşları kovmuş, her yeri sarıya boyamış. Ortalığa bir sessizlik çökmüş. Tam bu
sırada dördüncü kardeş gelmiş. Çiçekleri, meyveleri dağıtmış, cebinden beyaz bir
su çıkarmış, bu suyla her yeri beyaza boyamış. Bir yandan da :
? Benim
adım kış, benim adım kış diye bağırıyormuş.
Dört kardeş de Toprak Ananın evinden gitmek istememiş. Kavgaya tutuşmuşlar.
Ortalık alt üst olmuş. Toprak Ana kızmış :
? Beni dinleyin, demiş. Ya
sırayla gelin, evimde üçer ay misafir kalın, ya da çekilip gidin. Hepinizi
birlikte istemiyorum.
? Bunun üzerine mevsim kardeşler düşünmüşler.
Aralarında anlaşıp Toprak Anaya, "peki" demişler. İşte o günden beri sırayla
geliyor, Toprak Anada üçer ay misafir kalıyorlar.
ŞİİRLER
12 AY
Yılın ilk ayı Ocak,
Kar yağar kucak kucak.
İkinci
ay Şubattır;
Soğuğu pek berbattır.
Mart kapıdan baktırır,
Kazma
kürek yaktırır.
Nisanda çiçek açar;
Sevinçle kuşlar
uçar.
Mayısta kiraz yeriz,
Kuzuları severiz.
Haziranda yaz
başlar.
Dağılır arkadaşlar.
Temmuz yakar, kavurur;
Ekinleri
oldurur.
Ağustos harman ayı,
Sevinir köylü dayı.
Eylüle yoktur
sözüm;
Getirir incir, üzüm.
Ekim ayı gelince,
Kapılırız
sevince.
Kasımda yağmur bol,
Üşüme dikkatli ol.
Aralık yılın
sonu,
Soğuktur eni konu.
Bu on iki arkadaş
Bizlere olur
yoldaş.
Hepsi güzel, sevimli,
Çalışana verimli.
Tembeller ay,
gün seçer,
Ömürleri boş geçer.
Rakım ÇALAPALA
YENİ YIL
Bir, iki, beş, on derken
Üç yüz altmış beş
oldu.
Göz açıp kapamadan
Koskoca bir yıl oldu.
Her gün bir yaprak
düştü
Takvimden yavaş yavaş.
Yıl bitti, şimdi biz de
Aldık birer yeni
yaş.
? Yeni yıl kutlu olsun
Dedim de dün babama,
? Sağol, sevgili
yavrum
? Dedi; unutma ama,
Çalışmak zorundasın
Bu yıl geçen yıldan
çok
Artık kocaman oldun,
Boş vakit geçirmek yok.